Έλληνας και κράτος : σχέση μίσους - πάθους

Η κρίση που βιώνει η  χώρα και  ο δημόσιος διάλογος γύρω απ  αυτήν,  έχουν –ανάμεσα στα άλλα , δώσει   περιεχόμενο σε έννοιες που ως πρόσφατα  ήταν μάλλον απροσδιόριστες ,ως προς την ουσία  τους, στη συνείδηση των πολιτών. Τι σημαίνει «Κράτος» για παράδειγμα, ποια είναι η έννοια του «Δημοσίου»; 

Το ενδιαφέρον προφανώς, δεν σχετίζεται με τη φιλοσοφική προσέγγιση των εννοιών . Πολύ περισσότερο απ αυτό,  σχετίζεται με την αντίληψη του μέσου πολίτη για τη  σχέση που έχει  με το κράτος στο οποίο ζει και δραστηριοποιείται.

Και η αλήθεια είναι ότι σύμφωνα με τη κρατούσα αντίληψη , η έννοια  «Κράτος» είναι  μάλλον θολή και απόμακρη  . Στην πραγματικότητα , η Ελληνική κοινωνία , είχε αναπτύξει μια σχέση «μίσους-πάθους»   με οτιδήποτε  σχετίζεται με το Δημόσιο.

Μίσος για ότι κακό συμβαίνει  σε ατομικό η συλλογικό επίπεδο , αλλά και πάθους σ ότι έχει να κάνει με επαγγελματική αποκατάσταση, μηχανισμούς χρηματοδότησης  και ευεργετήματα.

Για τους πολίτες,  εκείνο το κράτος που θεωρείται  η αιτία όλων των δεινών, είναι  το ίδιο από το οποίο  απαιτούν  επαγγελματική αποκατάσταση και προστασία.
Μ άλλες λέξεις , μίσους  όσον αφορά τις υποχρεώσεις και πάθους όσον αφορά τις παροχές.  Αντίστοιχα ο σεβασμός των πολιτών, σε ότι δημόσιο, περιορίζεται στο σκέλος του «λαβείν» και ποτέ του «δούναι». 

Ο ίδιος πολίτης που όταν βρίσκεται μπροστά στο γκισέ μιας δημόσιας υπηρεσίας δυσανασχετεί με την αδιαφορία του εργαζόμενου που βρίσκεται πίσω από αυτόν, είναι ακριβώς ο ίδιος που όταν αντιστραφούν οι ρόλοι,  δυσανασχετεί  για τη δουλειά του.

Ο ίδιος πολίτης που κατακρίνει τον επαγγελματία όταν  δεν κόβει απόδειξη και μιλά για  φοροδιαφυγή, προτείνει  διαφορετική τιμή όταν προσφέρει τις δικές του υπηρεσίες με απόδειξη η χωρίς.

Ο ίδιος πολίτης που μιλάει για αναξιοκρατία και  ρουσφέτια , είναι ακριβώς αυτός που όταν η υπόθεση τον αφορά , προσχωρεί προθύμως σε πρακτικές  που  λοιδορεί.  

Ο ίδιος πολίτης που οδύρεται διότι δεν υπάρχει πια πρωτογενής παραγωγή, είναι αυτός που υπερηφανευόταν ότι λάμβανε επιδοτήσεις χωρίς να καλλιεργεί  και να παράγει.  

Χιλιάδες παρόμοια παραδείγματα μπορούν να αναφερθούν. Το εντυπωσιακό στην περίπτωση της χώρας είναι ότι  στην συνείδηση του σύγχρονου Έλληνα, η έννοια «δημόσια περιουσία»  μεταφράζεται ως ιδιοκτησία κανενός ,την ώρα που στη συνείδηση του μέσου Ευρωπαίου, σημαίνει ιδιοκτησία ολόκληρης της κοινωνίας. 

Χρειάστηκε λοιπόν  να μπει η χώρα στην περιδίνηση της κρίσης, για να αρχίσει να γίνεται κατανοητό ότι το κράτος δεν είναι μια αδιάφορη οντότητα, αλλά ταυτόσημη με τους ίδιους τους πολίτες του.

Ότι περισσότερο κράτος σημαίνει περισσότερους φόρους και  κάθε νέος διορισμός, κάθε ίδρυση νέου κρατικού φορέα, σημαίνει  αύξηση φόρων για όλους.  Ότι πλουσιοπάροχο κράτος με δανικά δεν μπορεί να υπάρξει. 

Είναι η κρίση που έκανε απολύτως σαφές ότι δεν είναι δυνατόν να ευημερούν οι πολίτες σε ένα κράτος χρεοκοπημένο και ότι  φτωχοποιημένοι πολίτες δεν μπορούν να συντηρούν ένα υπέρογκο  και αδηφάγο κράτος.

Έχει αρχίσει, έστω και αργά,  να γίνεται κατανοητό ότι σύγχρονο  κράτος  προϋποθέτει  συνειδητούς πολίτες. Και αυτοί οι πολίτες είναι βέβαιο ότι θα αναδεικνύουν και αντίστοιχους πολιτικούς.

Μ αυτή την έννοια, η κρίση μπορεί να είναι και ευκαιρία.